Zaburzenia w motoryce jelit nie są wyodrębnionym problemem. Dotyka on wielu osób w różnym wieku i nierzadko może stanowić nie tylko dokuczliwe dolegliwości, ale nawet zagrożenie życia.
Czym jest perystaltyka jelit? Dlaczego występują zaburzenia w jej procesie i jak je leczyć?
Perystaltyka jelit – czym jest?
Perystaltyka oznacza odruch mięśniowo-nerwowy. Odpowiedzialny jest on za przesuwanie treści pokarmowej przez całą długość przewodu pokarmowego. Jego początek następuje z momentem rozciągnięcia ściany jednego (obojętnie którego) z narządów przewodu pokarmowego, w wyniku znajdującego się w jego wnętrzu pokarmu. Perystaltyka nie jest zjawiskiem występującym wyłącznie w jelitach. Fala perystaltyczna rozpoczyna swój bieg w przełyku, a kończy w odbytnicy. Treść pokarmowa zdrowej osoby przesuwana jest wówczas z prędkością 2-25 cm na sekundę. Za aktywność perystaltyczną odpowiada zaś układ autonomiczny, stanowiący część układu nerwowego człowieka. Może się ona zwiększać lub zmniejszać, wywołując naprzemiennie skurcze i rozkurcze mięśniówki przewodu pokarmowego.
Jakie są przyczyny zaburzenia perystaltyki jelit?
Nie ma jednego czynnika, mającego wyłączny wpływ na prawidłową pracę jelit. Proces trawienia jest bowiem złożony, a powodów mogących wywoływać jego zaburzenia występuje wiele. Zwykle jednak, mamy do czynienia ze zwolnioną lub przyspieszoną perystaltyką jelit. Pierwsza przyczyna, zwana także „syndromem leniwego jelita” wywołuje zaparcia, a druga odwrotnie – rozwolnienia.
Najczęstszymi przyczynami, zaburzającymi prawidłowość procesu trawienia i perystaltykę jelit, są:
- Stres
- Choroby obejmujące jamę brzuszną
- Choroby neurologiczne
- Stosowane leki
Jakie objawy daje zaburzona perystaltyka jelit?
W zależności od tego, czy perystaltyka staje się spowolniona czy przyspieszona, objawy będą się od siebie różnić.
- Nadmierna perystaltyka jelit powoduje silne bóle brzucha wynikające ze zbyt mocnego skurczu mięśniówki przewodu pokarmowego oraz biegunki.
- Zmniejszona perystaltyka jelit, nazywana także jelitem leniwym sprawia, że czujemy się ciężko, doświadczamy uporczywych zaparć, a także bólu brzucha wynikającego z zalegającej w jelitach treści pokarmowej i mas kałowych.
- Zahamowanie perystaltyki jest stanem absolutnie alarmowym, ponieważ bezpośrednio zagraża życiu. Objaw ten pojawia się głównie wówczas, gdy światło przewodu pokarmowego zostaje zamknięte, np. przez przeszkodę zalegającą po drodze. Może stanowić ją m.in. guz nowotworowy w którymś odcinku jelit, ale również silny stan zapalny, wywołany np. perforacją jelita i wydostawaniem się treści kałowej do jamy otrzewnej.
- Występuje również perystaltyka wsteczna. Stan, w którym głównym objawem są przede wszystkim wymioty, będący wynikiem najczęściej zatrucia pokarmowego.
Jak leczyć zaburzenia perystaltyki jelit?
Działaniem, jakim należy podjąć w pierwszej kolejności podczas leczenia zaburzeń perystaltyki, jest eliminacja czynnika, który te zaburzenia powoduje. Naturalnie każda terapia powinna zostać poprzedzona specjalistyczną diagnostyką, potwierdzającą i precyzującą rodzaj schorzenia. Jeśli w procesie diagnostycznym zostaną wykluczone choroby nowotworowe, wpływ nieprawidłowej diety, czy zażywanych leków, z reguły lekarz stawia diagnozę w postaci tzw. jelita drażliwego. Leczenie opiera się wówczas przede wszystkim o terapię psychologiczną.
o Autorze:
mgr Marta Wilkowska
kosmetolog
Ukończyła Wyższą Szkołę Inżynierii i Zdrowia w Warszawie na kierunku kosmetologia, specjalizacja kosmetologia bioestetyczna. Posiada doświadczenie zdobyte w salonach i klinikach kosmetologicznych na terenie Warszawy. Specjalizuje się głownie w zabiegach pięlęgnacyjnych i aparaturowych w obrębie twarzy i ciała. Stale pogłębia swoją wiedzę i umiejętności uczestnicząc w licznych szkoleniach.
